گشتی در وبگردی ، از شعرهای چارلز بوکسفکی تا عکس‌های میرزا پیکوفسکی

امروز تصمیم گرفتم خلاصه‌ای از وبگردی‌ های بعضا طولانی‌ای رو که انجام می‌دهم رو این‌جا قرار بدهم. تصمیم دارم هر چند وقت یک بار هم این کار رو انجام بدم و چندخطی هم درباره‌اش می‌نویسم. خیلی ازاین ها چیزهایی هستند که دوستشان داشته‌ام ولی حوصله زدن پست مستقل برایشان نداشته ام. به هرحال امیدوارم لذت ببرید و اینترنت رو هم یک جای مفیدتر بدونید :)

قطعا اولین چیزی که باید دربارش صحبت کنیم ترجمه‌‌ی مصور شعر «نه بچه جون» چارلز بوکسفکی‌ هست. این شعر واقعا قشنگه و به نظرم نکته‌ای رو یاد‌آوری می‌کنه به همه‌ی ما که همیشه از اون ضربه خوردیم. این هم پست جادی هست که منبع اصلی‌اش هست در واقع. در ضمن چارلز بوکسفکی شعرهای قشنگ دیگه‌ای هم داره ، می‌تونید بگردید پیدا کنید!

یک وبلاگ خوب ، وبلاگ هدی رستمی  هست با عکس های قشنگش که به نظرم ارزش یک بار نگاه کردن رو قطعا داره.عکس‌هایی اکثرا از سفر های مختلف به اطراف دنیا. این‌جا هم وب‌سایت رسمی‌ ایشونه و می‌تونید مجموعه عکس‌هایی که به صورت رسمی منتشر کرده رو ببینید.

ریچارد فاینمن یکی از جالب‌ترین فیزیک‌دان هایی‌ه که می‌تونید بشناسید و به نظرم خوندن زندگی نامه‌اش که خودش نوشته (کتاب «حتما شوخی می‌کنید آقای فاینمن» که ترجمه هم شده ولی خیلی سخت گیر میاد نسخه‌ی فارسیش ) بر همگان واجبه. دغدغه‌های ریچارد فاینمن و دیوونه بازی‌هاش و ماجراجویی هاش خیلی جالبه. این لینک نسخه‌ی انگلیسی کتابه. این کتاب به صورت صوتی هم هست (یک جست‌وجو در سایت های تورنت کنید پیداش می‌کنید). اگه می‌خواید یک متن جمع و جور ازش بخونید متن فارسی سخنرانی «علم‌ چیست» توصیه میشه. این هم لینک متن زبان اصلی سخنرانی. فاینمن از کودکی‌اش میگه و این که چه چیزی واقعا علم هست و چه چیزی علم نیست و تصورات درست و غلطی که میشه درباره‌ی علم داشت.

صحبت کردن‌ درباره‌ی کتاب امکان دیگه قدیمی شده ولی این‌جا 52 اسلاید خیلی تر و تمیز هست درباره‌ی 40 کاری که‌ می‌تونین به جای دانشگاه رفتن انجام بدید. دانلودش هم می‌تونید بکنید و یک چیز عالی هست برای ارائه دادن به بقیه (اگه هم یک نفر پیدا بشه ترجمه‌اش کنه که عالیه).

و در نهایت اگه مثل من از عکاسی لذت می‌برید چند فوتوبلاگ با هم ببینیم. اولی داستان‌هایی درباره‌ی تغییر هست که عکس‌های خیلی جالبی داره درباره‌ی تغییر هایی که صورت گرفته توی کشور های مختلف عرب زبان (مثل انقلاب مصر) و اتفاقاتی که این تغییر باعث اون‌ها شده (مثلا کاهش توریسم در مصر به خاطر انقلاب). ببینید و لذت ببرید و از اتفاقات جاهای دیگه دنیا با خبر بشید . دنیا خیلی بزرگ‌تر از اون چیزیه که ما فکرش رو می‌کنیم:) هنری کارتیر برسون هم عکس‌های خیلی جالبی داره و من مخصوصا این‌عکسش رو خیلی دوست دارم. عکس‌های محمد‌جباری حق (میرزا پیکوفسکی) از سفرهاش هم خیلی قشنگ هستند مخصوصا اگه سفرنامه‌هایی که تو وبلاگش منتشر کرده رو هم بخونید.

 خب دیگه شاد باشید ، روز‌ه‌هاتون هم قبول.

به آرامی آغاز به مردن می‌کنی، اگر ...

اگر سفر نکنی. این بخش آخرش را منصور ضابطیان-نویسنده‌ی کتاب- برایم نوشت.با همان حس‌و حال جالب همیشگی‌اش در رادیوهفت یا نقره.راستش برایم جالب بود که چرا این کتاب خوب را کسی نمی‌خرد و منصورضابطیان را هم کسی نمی‌شناسد (خلوت بودن غرفه را می‌گویم). در حالی که غرفه‌های دیگر هر نویسنده‌ای می‌آمد -از نویسندگان رمان های آبگوشتی و شعرهای آبکی بگیر تا همین رضاامیرخانی خودمان- خیلی شلوغ می‌شد.

قبلا درباره‌ی «مارک و پلو» نوشته بودم. سفرنامه‌ی اول منصور ضابطیان. این «مارک دو پلو» جلد دوم همان کتاب است، یادداشت‌ها و عکس‌هایی از سفرهایی به کنیا ، یونان، برزیل، آلمان، بلژیک و چندجای دیگر. کتاب پر است از نکته‌های جالب ، مقایسه کشورها با هم‌دیگر و با ایران و عکس‌های خوب. همان‌طور که خودش هم گفت این جلد دوم پخته تر است.اذیت نمی‌کند و توی ذوق نمی‌زند. هرچند به هر‌حال حجم‌اش زیاد نیست  ولی ساده‌خوان است و لذت‌بخش. می‌توان در مترو ،اتوبوس و قطار هم خواندش (بخش زیادی‌اش را در همین آخری خواندم). یک حس خوبی در کتاب است و باعث می‌شود ترغیب شوید به سفر.این شاید یکی از بهترین چیزهایی  باشد که از‌این کتاب یاد بگیرید. یا تفاوت بین  کشورهای مختلف و شباهت های آن‌ها به ایران : مخصوصا کنیا و برزیل. کشور هایی که احتمالا هیچ دیدی از آن‌ها نداریم. به این نتیجه رسیده‌ام که بیشتر چیزهایی که از بقیه جاهای دنیا می‌دانیم هم اکثرا نامربوط و غلط است. فکر می‌کنم چون سفرنامه نمی‌خوانیم و سفر نمی‌کنیم.

به خودم قول داده‌ام کتاب‌هایی که از نمایشگاه خریده‌ام را حتما درباره‌شان یادداشت بنویسم. هرچند فعلا «سوربز» و «فضیلت‌های ناچیز» از دستم در رفته‌اند. این اولین یادداشت است. «مارک دو پلو» را هم توصیه می‌کنم بخوانید چون هرکسی می‌تواند آن را بخواند و یاد بگیرد. البته خیلی هم انتظار زیادی نداشته باشید، فقط کتاب خوبی است.

سفرنامه مارک و پلو!

یکی از دستاورد های نمایشگاه کتاب، «مارک و پلو» بود که مجموعه ای از عکس ها و یادداشت های منصور ضابطیان - تهیه کننده و مجری رادیو هفت- به نقاط مختلف جهانه. خوندن این کتاب لذت بخشه و عکس های خوبی هم داره! با این کتاب به فرانسه ،اسپانیا، ایتالیا، لبنان ، هند، ارمنستان، کره جنوبی و آمریکا سفر می کنید و چیزهایی از زندگی مردم در کل دنیا را می توانید بفهمید.

جالب این که این چندوقت که سفرنامه بیشتر می خونیم نکاتی هست که خیلی ها بهش اشاره می کنن.مثلا توریست های ژاپنی. که توی «بیوتن» رضا امیرخانی : «ماشیکا و تاشیکا با یه دوربین یاشیکا...» و ضابطیان هم میگه :« توریست های ژاپنی احمق ترین توریست های دنیا هستند که همه جا یک دوربین در دست دارند و فقط عکس می اندازند!(نقل به مضمون)‌» و هم چنین چیزهایی مثلا از توریست های آمریکایی یا چیز های دیگه.  و هم چنین جریان زندگی توی کشور های مختلف.... نثر قشنگ و شوخ نویسنده هم باعث شده کتاب خیلی جذاب بشه و من تقریبا در دو نفس خوندمش ( هر نفس ، یک بازه زمانی  بسته است که کل آن اختصاص به کتاب خواندن دارد!)

از همه جالب تر برای من هند بود.هر چند می دونستم کشور فقیریه ولی واقعا نه در این حد! یا مثلا ارمنستان که تصور من ازش در حد «یک کشور مجاور دریای خزر» بود، شهر واشنگتن که کلا 500 هزار نفر جمعیت داره و خیلی جمع و جوره، کره جنوبی و مشکلاتش و خیلی چیزای دیگه.

این یادداشت  و این  دوتا نوشته ی خوب  درباره ی همین کتابند.حیف که کتاب دستم نیست(چند نفر هم تو صف انتظار برای قرض گرفتن کتابن!) و گرنه چند بخش قشنگ از کتاب رو عینا می نوشتم.

مارک و پلو / منصور ضابطیان / چاپ پنجم / نشر مثلث / 176 صفحه / ده هزار تومان

------

یکی دیگه از سفرنامه های مهم که امسال توی نمایشگاه عرضه شد «سفرنامه برادران امیدوار» بود که من فقط رسیدم ورقش بزنم! برادران امیدوار هم داستان جالبی دارند، یه سر به سایتشون هم می تونید بزنید.

در پایتخت فراموشی

اولین کتابی که در سال جدید خواندم ، «سفر به  پایتخت فراموشی» از محمد حسین جعفریانه که شرح سفرش به افغانستان است. محمدحسین جعفریان که یه جورایی متخصص افغانستانه، کلی از عمرش رو تو افغانستان بوده ، سریال «حماسه ناتمام» رو درباره ی زندگی احمدشاه مسعود -شیر دره پنجشیر- ساخته و ...کلی سابقه توی افغانستان. این سفرنامه اما درباره ی سفر مشترکش با بهروز افخمی- فیلمساز و نماینده ی آن موقع مجلس- در سال 81 به افغانستان برای شرکت در اولین سالگرد شهادت احمد شاه مسعود نوشته شده.

قلم جعفریان خیلی شیرینه و من اولین بار  با یادداشت های کوتاهی که در همشهری جوان می نوشت متوجه این شدم.

از اروپا تا آمریکا با گذری از افغانستان

دو کتاب جدیدی که جدیدا خوندم «هاروارد مک دونالد» از سید مجید حسینی و « سفر با حاج سیاح» از احسان نوروزی است. اولی سفرنامه آمریکا و دومی سفرنامه اروپاست.به این دوتا «جانستان کابلستان» رضا امیرخانی را هم  اضافه کنید که درباره ی سفر کوتاهش به افغانستان است. هدفم بیشتر مقایسه دوتای اولی است و گریزی هم بر جانستان خواهم زد.

آشنایی من با هاروارد مک دونالد از طریق یکی از رفقا بود و کتابی که آورده بود مدرسه.در همان اول عکس های کتاب جذبم کرد تا بخوانمش. این کتاب 43 فریم و در واقع 43 نوشته ی وبلاگی از سفر نویسنده به آمریکاست ،همراه با عکس هایی که در آخر هر فریم کار شده و نویسنده آن ها را گرفته است. حجمش هم حدود 250 صفحه است ولی نوشته هایش زیاد نیست و سریع خوانده می شود. «سفر با حاج سیاح» از احسان نوروزی نوشته هایی از سفری دو ماهه به 10 شهر مهم اروپاست.سعی کرده تا جای ممکن سفرش به سفر حاج سیاح-اولین جهانگرد مدرن ایران- نردیک باشد.کتاب عکسی ندارد و حجمش هم حدود 160 صفحه است با شمارگان اندک هزار و صد نسخه.

«جانستان کابلستان» هم که شرح سفر پنج روزه ی رضا امیرخانی به افغانستان است در دویست و نود صفحه.

تا همین جا هم می توان مقایسه هایی از وضعیت کلی کتاب ها داشت.اما درون کتاب ها چیست. اول هاروارد مک دونالد را خواندم.در فریم های وسطی دیگر خسته شدم.نویسنده حرف جدیدی نزده بود و همان چیزهایی بود که می دانستم.از طرفی بسیاری از عکس های کتاب هم چیزخاصی دربر نداشت و عکس های کلاسیکی بود که می شود در همه جا آن ها را پیدا کرد.البته در این میان چند فریم درخشان هم بود:مثلا فریم  کانادا یا فریم کوشا و نیما و فریم فروشگاه کاسکو.در مقابل «سفر با حاج سیاح» است که نثر جذاب کتاب تا آخر کتاب تو را همراهی می کند.چیز های غیرضروری زیاد ذکر شده - که البته بعضی مواقع گریزی از آن نیست - ولی نکته های نابی در کتاب هست که ارزش آن را مضاعف می کند و این نکته ها حاصل اطلاعات زیاد و تیزبینی نویسنده است.فصل بندی کتاب همان فصل بندی متداول مبتنی بر شهر هاست(هر فصل به نام یک شهر).نویسنده مدت نسبتا زیادی در سفر بوده و در این مدت تجربیات خوبی به دست آورده است ، هرچند باز هم کمی خام بودن و نپختگی در کتاب هست. نوشتن کتاب دیگر،جانستان، فقط بر اساس پنج روز سفر نوشته شده و برای همین گاهی کم عمق بودن اثر به چشم می آید.هر چند  اگر نویسنده ی دیگری جز امیرخانی قرار بود چنین چیزی بنویسد، بهتر از کار در نمی آمد.

اما نکاتی دیگر.طرح جلد «سفر با حاج سیاح» به نظر من خیلی بهتر و خلاقانه تر از دو کتاب دیگر است.از نظر ویرایشی هم سه کتاب تقریبا بی غلط هستند.نثر سفر با حاج سیاح نثر خودمانی و خوبی است که همه ی وقایع را پیش پایت می گذارد ،جانستان هم که همان نثر خاص امیرخانی است.و از این نظر هاروارد مک دونالد نثر رسمی تری دارد. اما چیزکی هم درباره ی اسم کتاب ها.مثل همیشه امیرخانی وسط خال زده است و یک اسم درخشان روی کتاب گذاشته است : «جانستان کابلستان».«هاروارد مک دونالد» ترکیبی از هاروارد-دانشگاه معروف آمریکا- و مک دونالد به عنوان نماد زندگی آمریکایی است که خود نویسنده هم به آن اشاره می کند.در کل ترکیب زیاد خوبی نیست ولی توی ذوق هم نمی زند.«سفر با حاج سیاح» هم اسمی مناسب ولی چندان دربردارنده ی محتوای اثر نیست و فقط به همراهی حاج سیاح در طول مسیر اشاره می کند.

دیگر سرتان را درد نیاورم! پیشنهاد جمع و جور من از این سه کتاب خواندن 4-5 فصل از «سفر با حاج سیاح» است، اگر کار های امیرخانی را دنبال می کنید هم که قطعا جانستان را خوانده اید.